Folwarki (niem. Vorbriegen) to część Żor, która ma podmiejski charakter. Znajduje się na północny zachód od centrum miasta, w rejonie ulicy Reja. Ten malowniczy obszar, który wpisuje się w architekturę regionu, jest interesującym miejscem na mapie Żor.
Warto zaznaczyć, że Folwarki wraz z Rowniem tworzą ważną dla mieszkańców część miasta, która nosi nazwę Rowień-Folwarki. To miejsce, które łączy w sobie zarówno nowoczesną zabudowę, jak i elementy tradycyjne, co czyni je atrakcyjnym dla osób poszukujących harmonii z naturą oraz wygodnego życia w pobliżu miejskich udogodnień.
Historia
Folwarki to historyczna wieś, która miała swoje korzenie w przeszłości jako obszar dworski. Zgodnie z danymi z 1 grudnia 1910 roku, w tym regionie mieszkało 175 mieszkańców, w tym 70 Polaków oraz dwóch Niemców. Administracyjnie miejsce to było częścią gminy jednostkowej i leżało w powiecie rybnickim, a od 1922 roku w województwie śląskim.
Warto zauważyć, że 1 października 1924 roku zniesiono obszary dworskie w województwie śląskim, co doprowadziło do podziału Folwarków. Ich obszar został włączony do gmin jednostkowych Folwarki i Rowień. Podczas II wojny światowej, Folwarki stały się częścią III Rzeszy. Niemieckie władze utworzyły 23 lipca 1941 roku zbiorową gminę Folwarki (Vorbriegen), w skład której weszły m.in. gminy jednostkowe Baranowitz, Eichendorf, Klischczow, Oschin, Rogoźna, Rowin oraz Vorbriegen.
Po pewnym czasie, 13 kwietnia 1943 roku gmina Folwarki (Vorbriegen) została przemianowana na gminę Rowień (Rowin), co wiązało się z przyłączeniem do niej Gottartowitz (Gotartowice) z gminy Chwałowice. Zmiany te jednak miały swoje konsekwencje, ponieważ jednocześnie dokonano odłączenia Baranowic, Kleszczowa, Osin i Rogoźnej, które stworzyły nową gminę Baranowice, oraz Skrzeczkowic, które przeszły do nowo utworzonej gminy Świerklany Dolne.
Po wojnie, administracyjne zmiany wprowadzone przez okupanta zostały anulowane. 1 grudnia 1945 roku polskie władze zlikwidowały gminy jednostkowe w województwie śląskim, powołując gminy zbiorowe. Historyczna gmina jednostkowa Folwarki została przekształcona w gromadę, która weszła w skład nowo utworzonej zbiorowej gminy Boguszowice w powiecie rybnickim.
W okresie jesieni 1954 roku, w Polsce zniesiono gminy, przekształcając je w gromady, co spowodowało, że Folwarki stały się częścią nowej gromady Rowień. Z kolei 31 grudnia 1961 roku gromada Rowień została rozwiązana, a jej obszar przyłączono do gromady Gotartowice, która istniała do końca 1972 roku, kiedy to miała miejsce kolejna reforma gminna.
Najważniejsze zmiany miały miejsce 1 stycznia 1973 roku, kiedy Folwarki zostały włączone do nowo powstałej zbiorowej gminy Baranowice. 27 maja 1975 roku gmina Baranowice została rozwiązana, a jej całkowity obszar, w tym Folwarki, dołączono do Żor.
Przypisy
- Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13.12.2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 06.12.1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20.12.1972 r., Nr. 12, Poz. 103)
- Uchwała Nr 20/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 04.10.1961 r. (zatwierdzona uchwałą Rady Ministrów Nr 511/61 z dnia 28.11.1961 r.) w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 30.12.1961 r., Nr. 13, Poz. 64)
- Uchwała Nr 22/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 05.10.1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu rybnickiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 15.11.1954 r.
- Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27.11.1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22.12.1945 r.)
- Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8
- Dz.U.Śl. 1922 nr 13 poz. 43
- Folwarki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 307.
- GUS. Rejestr TERYT
- a b Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 88
- Ortspolizeibezirk Rowin
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Kleszczówka (Żory) | Rowień-Folwarki | Rowień | Szoszowy | Śmieszek | Hańcówka | Osiny (Żory) | Śródmieście (Żory) | Żwaka | Lasoki (Żory) | Baranowice (Żory) | Bajerówka (Żory) | Dąbie (Żory) | Rój (Żory) | Kradziejówka | Brodek (Żory) | Wygoda (Żory) | Kleszczów (Żory) | Zostawa | RogoźnaOceń: Folwarki (Żory)